เมื่อวานตอนดึกได้ดูสารคดีช่อง NHK ภาคภาษาอังกฤษ เรื่อง Farm School
ซึ่งก็เป็นเรื่องราวของโรงเรียนสอนการทำฟาร์มสำหรับผู้หญิง
พอดูจบเราได้ข้อคิด เรื่องเทคนิคการเรียนรู้เรื่องต่างๆ
ไม่เฉพาะเกี่ยวกับการทำฟาร์มเท่านั้น
สามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้กับการเรียนรู้เรื่องต่างๆ
เทคนิคที่ว่าก็คือ 3 มีใจ ได้แก่
1. มีใจรัก
ถ้าไม่มีใจรักแล้วโอกาสจะเรียนรู้ได้ดีคงไม่ง่าย
หรือไม่ก็เรียนไปแบบงั้นๆ
หรืออาจเลิกสนใจเรียนรู้กลางคันได้
จากสารคดีเรื่องนี้แสดงตั้งแต่ตอนที่เด็กสาวคนหนึ่งที่พึ่งจบมัธยมปลาย
เข้ามาเรียนใหม่ๆ และพักอยู่หอพักของโรงเรียน
คล้ายๆ โรงแรมเล็กๆ ในชนบทแห่งหนึ่ง
ซึ่งในแต่ละรุ่นก็มีคนสนใจมาเรียนแค่ประมาณ 10 คนเท่านั้น
แต่รู้สึกว่าจะสอนจบออกไปหลายสิบรุ่นแล้ว
เด็กสาวคนนี้ท่าทางค่อนข้างเรียบร้อย ต้วมเตี้ยม ช้าไปหมดว่ายังงั้น
ทุกวันนักเรียนซึ่งมีตั้งแต่วัยเด็กสาวยันวัยคุณน้า
ก็จะพากันขับรถไปยังฟาร์มที่ตนเองต้องไปเรียนรู้ 1 ฟาร์ม ต่อ 1 คน
วันแรกๆ ของแต่ละคน จะมีสภาพสะบักสะบอมกลับมาที่หอพัก
เหมือนไม่เคยทำงานหนัก อยู่ๆ ไปถึงเจ้าของฟาร์มใช้ให้ไปทำงานหนักๆ
ซึ่งฟาร์มที่ว่าเป็นฟาร์มโคนม มีวัวหลายสิบตัว
ในแต่ละวันต้องรีดนมวัว ต้องทำความสะอาดวัว
ซึ่งสภาพก็เลอะเทอะและก็คงเหม็นและก็เหนื่อยน่าดู
จนเด็กสาวคนนี้ท้อ ส่ง E-mail ไปถึงพ่อว่า
ต้องการจะกลับบ้านแล้ว ให้พ่อมารับ
และรู้สึกจะออกอาการไม่สบายด้วย
แต่พ่อของเขาก็ให้สัมภาษณ์
คือเขารู้อยู่แล้วว่าที่ส่งไปที่นั่น ก็ต้องทำงานหนักอยู่แล้ว
เขาถึงส่งไปเพื่อไปเรียนรู้หาประสบการณ์
เขาเลยไม่มารับกลับตามคำอ้อนวอนของลูกสาว
เราคิดเองน่ะ คล้ายๆ เป็นโรงเรียนดัดสันดานยังไงก็ไม่รู้ อิอิ
วันต่อมา เด็กผู้หญิงคนนี้ก็ไปทำงานแบบซังกะตาย
เหม่อทำให้หมดไปวันๆ จนเมียเจ้าของฟาร์มสังเกตุเห็น
วันถัดไปเมียเจ้าของฟาร์มเลยให้ไปทำงานเบาๆ
คือไปทำความสะอาดคอกลูกวัวตัวเล็กๆ สูงแค่เอวได้
ระหว่างทำความสะอาด ลูกวัวก็มาพันแข็งพันขาสาวน้อยคนนี้
เรียกว่ามาเบียดมาออเซาะก็ว่าได้
เมียเจ้าของฟาร์มเห็นก็แซวว่า
ลูกวัวตัวนี้เขาแสดงอาการชอบเธอ พาเขาออกไปเดินเล่นได้
ซึ่งหลังจากสาวน้อยได้พาเจ้าลูกวัวตัวนี้ออกเดินเล่นบ่อยๆ
ก็รู้สึกมีใจรักวัวขึ้นมา ผิดกับตอนแรกที่แสดงออกว่ารังเกียจ
เพราะว่าเลอะโคลน ขี้ก็เหม็น และตนเองต้องมาทำความสะอาด
จนเมียเจ้าของฟาร์มสังเกตุเห็น เลยใช้เทคนิคนี้
ซึ่งเราเดาว่าเป็นการทำให้เกิดมีใจรักในสิ่งที่จะทำก่อน
เพราะถ้าสาวน้อยคนนี้มีใจรักวัวแล้ว
ก็จะไม่รังเกียจที่จะมาอยู่ในคอกวัวที่เลอะเทอะ
และต้องคอยทำความสะอาดอยู่ทุกวัน
2. มีใจบันดาล
(ภาษาแปลกๆ แบบเรา หรือภาษาทั่วไปที่เรียกว่า มีแรงบันดาลใจ)
จากสารคดีที่ว่า มีอยู่วันหนึ่ง
เขาพานักเรียนประมาณสิบคนไปดูฟาร์มของรุ่นพี่
ที่จบการศึกษาจากที่ที่พวกเขากำลังเรียนอยู่เหมือนกัน
ฟาร์มรุ่นพี่ที่เป็นผู้หญิง หน้าตาจับแต่งตัวผัดหน้าหน่อย
เราว่าไปประกวดเทพีธิดาโคนมได้เลย อิอิ
มีวัวในฟาร์มหลายสิบตัว แถมรุ่นพี่คนนั้นก็ขับรถ
ที่ใช้ในการทำฟาร์มได้อย่างคล่องแคล่ว
ท่าทางทะมัดทะแมงไม่แพ้ผู้ชายเลยทีเดียว
นักเรียนรุ่นนี้หลายคนถึงกับให้สัมภาษณ์ว่า
พี่คนนี้เหมือนเป็นแรงบันดาลใจว่าพวกเธอต้องทำได้
และจะทำตามรอยพี่คนนี้คือจะทำฟาร์มบ้าง
นี่เป็นเทคนิคกระตุ้นฉุดความสามารถที่มีของแต่ละคนออกมา
เพื่อจะได้ไปให้ถึงดั่งฝันของแต่ละคน
แรงบันดาลใจนั้นเป็นสิ่งสำคัญ
ที่ทำให้บรรพบุรุษในอดีต ของมนุษย์บนโลกใบนี้
ได้สร้างสิ่งต่างๆ ที่น่าอัศจรรย์ ว่าทำกันไปได้ยังไง
ทั้งทำให้ทึ่งในความสามารถในการคิดค้นสิ่งต่างๆ
และสิ่งดีๆ ต่างๆ ทุกแขนงวิชาปรากฏเป็นที่ประจักษ์จนถึงทุกวันนี้
ล้วนแล้วแต่มาจากแรงบันดาลใจ หรือ มีใจบันดาลแทบทั้งสิ้น
3. มีใจพยายาม
เมื่อมีใจรัก บวกกับ มีใจบันดาล แล้ว
จะเกิดมีใจพยายามเพื่อทำให้ได้ตามที่หวังที่ตั้งใจไว้
ใจพยายามไม่สามารถสอนกันได้
ไม่สามารถบังคับขู่เข็ญกันได้อีกด้วย
ความพยายามที่เกิดจากมีใจรักกับมีแรงบันดาลใจ
จะเป็นความพยายามที่ประสบผลสำเร็จแน่นอนๆ ไม่วันใดก็วันหนึ่ง
จะไม่ท้อแท้สิ้นหวังง่ายๆ
จะมีพลังซ่อนเร้นคอยผลักดันให้ทำจนสำเร็จจนได้
ความพยายามที่ไม่มีใจรักหรือมีใจบันดาล
จะมีโอกาสเลิกล้มกลางคัน
หรือไม่งานก็ออกมางั้นๆ ทำให้เสร็จๆ ไปวันๆ
จากสารคดีช่วงสุดท้าย
แสดงให้เห็นถึงการทำงานด้วยท่าทางขะมักเขม้น
ผิดกับช่วงแรกๆ ที่สาวน้อยคนนี้ท่าทางเหมือนคุณหนู
แถมช่วงที่เมืองนี้เขามีเทศกาล และมีกีฬาชักกะเย่อแข่งกัน
ทีมสาวจากโรงเรียนแห่งนี้ก็ลงแข่งด้วย
ซึ่งครั้งแรกก็แพ้ไปอย่างง่ายดาย
พอครั้งที่สองทุกคนฮึดสู้ยื้ออยู่นานหลายนาที
ในที่สุดก็เป็นฝ่ายชนะ
และสาวน้อยคนนี้ให้สัมภาษณ์ทำนองว่า
เขาอยากจะให้ช่วงเวลาที่เขาอยู่ในฟาร์มแห่งนี้
อยู่กับเขาไปตลอดกาล
สรุปเทคนิคการเรียนรู้ 3 มีใจ
1. มีใจรัก
2. มีใจบันดาล
3. มีใจพยายาม
เมื่อรู้ว่ามีเทคนิคแบบนี้
ต่อไปคนสอนเรื่องต่างๆ
อาจนำไปประยุกต์เพื่อให้นักเรียนที่เรียนเรื่องต่างๆ
มี 3 ใจให้ได้เพื่อความสำเร็จในการสอนแบบยั่งยืน
บ่อยครั้งเราเองก็ชอบแจกควายให้กับนักเรียนที่เราสอน
ไม่ว่าเด็กเล็กหรือโตๆ กันแล้วก็ตาม
เพราะรู้สึกว่าทำไมไม่เข้าใจเรื่องง่ายๆ แบบนี้
อันที่จริงแล้ว
อาจเป็นเพราะว่าเราไม่มีวิธีสอนให้พวกเขาเข้าใจก็ได้
ถ้าเรามีวิธีที่ดีสอนพวกเขา
พวกเขาก็น่าจะเข้าใจได้ไม่ยาก
แต่อาจติดที่พวกเขาอาจเบื่อหน่ายไม่อยากเรียน
ไม่อยากรับรู้ในสิ่งที่จะสอน
ก็อาจต้องนำเทคนิค 3 มีใจไปประยุกต์
เพื่อทำให้เขารักในวิชาที่จะสอนหรือในสิ่งที่จะสอนก่อน
ไม่ใช่เน้นจะสอนๆ ให้จบๆ ไป
ถ้าเขามีใจรัก หรือไม่มีอคติตั้งแต่แรกก็ถือว่าดีแล้ว
ต่อไปก็ต้องทำให้เขามีแรงบันดาลใจ
ว่าสิ่งที่พวกเขาจะเล่าเรียนไปนั้น
จะทำให้เกิดอะไรขึ้นในอนาคต
มีใครที่ประสบความสำเร็จจากสิ่งนั้นๆ
หรือสามารถนำไปทำอะไรต่อได้
ถึงตอนนั้นความพยายามที่ซ่อนเร้นในคนแต่ละคน
มันจะถูกงัดออกมาใช้เมื่อสามารถทำให้พวกเขา
มีใจรักและมีใจบันดาลได้สำเร็จ
โดย มาหาอะไร
