ถ้าคนไม่ได้อ่านสามก๊กจนจบถึงบทสุดท้าย
แค่เห็นในหนังบางช่วงบางตอน เช่น ตอนโจโฉแตกทัพ
ทุกคนอาจจะเข้าใจว่า ก๊กของเล่าปี่จะชนะในตอนจบกันหมด
เพราะมีขงเบ้งผู้หยั่งรู้ฟ้าดินและเชี่ยวชาญด้านกลยุทธ์เป็นกุนซือ
วันนี้เราจะมาวิเคราะห์กันว่าสาเหตุใดกันแน่ที่ก๊กเล่าปี่แพ้ราบคาบ
และตอนจบลูกชายถูกจับไปเป็นตัวประกัน
แต่เนื่องจากเหมือนคนปัญญาอ่อนไม่มีพิษสง
ฝ่ายตรงข้ามก็ไม่ได้ทำอะไรปล่อยให้มีชีวิตหายใจไปวันๆ
ทั้งๆ ที่ก๊กเล่าปี่ มีขุนพลที่เก่งกาจ ทั้งกวนอู ทั้งจูล่ง
แถมด้วยกุนซือเก่งที่สุดแห่งยุคนั้นอย่าง ขงเบ้ง
ผมขอสรุปบทเรียนแห่งความพ่ายแพ้ของก๊กเล่าปี่ดังต่อไปนี้
1. เมื่อชนะไม่เผด็จศึกให้เด็ดขาด
จะเห็นได้ว่าคราวโจโฉแตกทัพตอนทัพเรือแตก
โจโฉแทบเอาชีวิตไม่รอด ถึงกับต้องคุกเข่าขอชีวิตกวนอูด้วยซ้ำ
ลูกน้องโจโฉที่นำมานับแสนเหลือรอดกลับไปไม่กี่คน
ไม่ใช้จังหวะนี้รุกยึดดินแดนโจโฉให้เด็ดขาด
ในช่วงจังหวะที่กองทัพโจโฉระส่ำหนักและเสียขวัญ
ถ้าเขาทำการยึดก๊กโจโฉได้เบ็ดเสร็จในช่วงนั้น
โอกาสที่จะมีคนจากก๊กโจโฉมารุกรานในภายหลังก็ยากขึ้น
2. ได้ผู้มีอำนาจไม่มีความสามารถ
กรณีเล่าปี่ อาจดูไม่เก่งกาจอะไร
หรือมีความสามารถเชี่ยวชาญในการรบ
หรือเชี่ยวชาญด้านกลยุทธ์แต่อย่างใด
แต่เล่าปี่เก่งเรื่องการใช้คน
สามารถรวบรวมคนเก่งๆ ทั้งบู๊ ทั้งบุ๋นมาทำงานให้ได้
จึงไม่อาจพูดได้ว่าเล่าปี่ไม่มีความสามารถ
แต่ลูกเล่าปี่ต่างหากที่เป็นจุดอ่อน
หลังสิ้นเล่าปี่ลูกเล่าปี่ขึ้นมาแทน
ความสามารถไม่มี ออกแนวเด็กปัญญาอ่อนอีกต่างหาก
ก็ยังปล่อยให้มานำ ด้วยความที่เป็นลูกเล่าปี่
3. ขาดการส่งเสริมคนเก่งๆ มาแทนตน
เรื่องนี้ก็จะเห็นได้ชัด คนเก่งแบบขงเบ้ง
ไม่มีลูกศิษย์ที่เขาถ่ายทอดแบบหวังให้มาทดแทนได้
เมื่อขงเบ้งจากไป ก็ไม่มีใครมาทำหน้าที่แทนได้ดีเท่าขงเบ้ง
กรณีฝ่ายบู๊ก็เหมือนกันทั้งจูล่งก็โครตเก่งเลย
รวมไปถึงกวนอูก็ใช่ย่อย
แต่ไม่มีการถ่ายทอดวิชา
เพื่อสร้างคนเก่งๆ ขึ้นมาทดแทนตนเอง
ยามแก่ชราหรือยามสิ้นชีวิต
ทำให้เมื่อเวลาผ่านไป
คนเก่งๆ ก็เริ่มตายจากไปทีละคนสองคน
ก็ไม่มีคนเก่งๆ มาแทนที่
จึงทำให้เกิดจุดอ่อนขึ้นทั้งฝ่ายบู๊และบุ๋นเรื่อยๆ
จนพ่ายแพ้ในที่สุด
กรณีนี้รวมถึงกรณีคนเก่งๆ ไม่ออกมารวมสู้ด้วย
ซึ่งอาจไม่มีการจูงใจให้เขาออกมา
หรือไม่มีการส่งเสริมอย่างที่ว่าก็ได้
4. ยึดตัวบุคคลมากกว่าระบบ
กรณีลูกเล่าปี่นี่เห็นชัดเจน
เอาคนปัญญาอ่อนไม่มีความสามารถใดๆ มานำ
เพียงเพราะเป็นลูกอดีตผู้นำ
แล้วจะไปสู้ฝั่งตรงข้ามที่มีการแย่งชิงการนำ
จนได้คนเก่งที่สุดในฝั่งเขาได้ยังไง
การยึดติดตัวบุคคลมากกว่าระบบ
ทำล่มจมมาแล้วหลายอาณาจักร
บางคนอาจอ้างว่าขงเบ้งมีคุณธรรม
ไม่ยึดอำนาจ แม้อำนาจทั้งหมดจะอยู่กับมือขงเบ้ง
ในตอนที่ขงเบ้งยังมีชีวิตอยู่
ซึ่งถ้าเจอพวกยุแยงผ่านผู้นำปัญญาอ่อนไม่เก่งจริง
แต่อยากโชว์พาวก็อาจทำให้เสียจังหวะในการสู้รบได้
แล้วหลังจากขงเบ้งตายสภาพก๊กที่มีผู้นำสูงสุด
ปัญญาอ่อนไร้ความสามารถใดๆ หรือไม่เก่งจริง
จะนำพาอาณาจักรไปรอดได้ยังไง
นี่คือการไม่วางระบบให้ดีคิดแต่เรื่องคุณธรรมส่วนตัว
ที่ไม่อยากทรยศลูกเจ้านายเก่า
แต่ไม่คำนึงถึงความอยู่รอดของส่วนรวม
ของก๊ก ของอาณาจักรโดยรวม
แบบนี้จะเรียกว่าดีในแง่ส่วนรวมได้ยังไงกัน
สรุปบทเรียนแห่งความพ่ายแพ้ของก๊กเล่าปี่
แม้จะมีผู้มีความสามารถมากมายทั้งบู๊ทั้งบุ๋นก็ตาม
1. เมื่อชนะไม่เผด็จศึกให้เด็ดขาด
2. ได้ผู้มีอำนาจไม่มีความสามารถ
3. ขาดการส่งเสริมคนเก่งๆ มาแทนตน
4. ยึดตัวบุคคลมากกว่าระบบ
โดย มาหาอะไร
FfF
